ÇALIŞMA İZNİ
ÇALIŞMA İZNİ VE ŞARTLARI
6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu uyarınca, uluslararası işgücüne ilişkin politikaların belirlenmesi, uygulanması, izlenmesi ile yabancılara verilecek çalışma izni ve çalışma izni muafiyetlerine dair iş ve işlemlerde izlenecek usul ve esasları, yetki ve sorumlulukları ve uluslararası işgücü alanındaki hak ve yükümlülükleri düzenlemektir. Uluslararası işgücünü ve Türkiye’de çalışan, mesleki eğitim gören, staj yapan, sınır ötesi hizmet sunan veya bu kapsamda faaliyette bulunmak için çalışma izni ya da çalışma izni muafiyeti başvurusunda bulunan yabancılar ve bu yabancıları çalıştıran veya çalıştırmak üzere başvuruda bulunan gerçek ve tüzel kişileri kapsar. Çalışma izni, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca resmî bir belge şeklinde düzenlenen ve geçerlilik süresi içinde yabancıya Türkiye’de çalışma ve ikamet hakkı veren belgedir.
ÇALIŞMA İZNİ ALINMASI ZORUNLUDUR
Türkiye’de çalışacak yabancının çalışmaya başlamadan önce çalışma izni alması zorunludur. Çalışma izni, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilir. Kanunlarda veya Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı anlaşmalar veya uluslararası sözleşmelerde çalışma izni almadan çalışabileceği belirtilen yabancılar çalışma izni almadan çalışabilirler. Yabancı istihdam etme yetkisi bulunan kamu kurum ve kuruluşlarının bu yabancıları çalıştırmaya başlamadan önce Bakanlıktan çalışma izni almaları zorunludur.
ÇALIŞMA İZNİ BAŞVURUSU VE ŞARTLARI
Çalışma izni başvuruları yurt dışında yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki Türk dış temsilciliğine yapılır. Bu başvurulara ilişkin bilgi ve belgeler ile varsa görüş ve değerlendirmeleri Türk dış temsilciliğince , Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na iletilir. Sistem üzerinden onaylanarak tamamlanan çalışma izni başvuruları için Bakanlığa ayrıca kâğıt ortamında bilgi veya belge gönderilmez. Sahte veya yanıltıcı bilgi ve belgelerin ibraz edildiğinin tespiti halinde başvuru reddedilir ve durum adli mercilere bildirilir.
Genel Müdürlükçe belirlenecek yabancılardan Türkiye’de yasal olarak bulunanlar, geçerli bir ikamet izni olmaksızın sistem üzerinden başvuru yapabilir. Yabancılara geçerli bir ikamet izni olmaksızın başvuru imkânı tanınmasında;
- Kurul kararları,
- Adına çalışma izni başvurusu yapılan yabancının niteliklerine ilişkin hususlar,
- Yabancının istihdam edileceği işveren veya işyerinin niteliklerine ilişkin hususlar,
- Başvurunun uluslararası işgücü politikasına uygunluğuna ilişkin hususlar dikkate alınarak özel şartlar belirlemeye ve bu şartları altı aylık dönemler halinde güncelleyerek resmi internet sayfasında yayımlamaya Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü yetkilidir.
Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünce belirlenen yabancıların çalışma izni başvuruları hariç olmak üzere yurtiçinden yapılacak çalışma izni başvurularında yabancıya ait en az altı ay süreli geçerli bir ikamet izninin bulunması gerekir.
Yurtiçinden yapılacak çalışma izni başvurusu bakımından;
- Geçerli bir ikamet izni olmaksızın çalışma izni başvurusu imkânı tanınan yabancılar adına yapılan başvurular hariç olmak üzere çalışma izni başvurusunun türüne bakılmaksızın adına çalışma izni başvurusu yapılan yabancının yabancı kimlik numarasına,
- Bağımsız çalışma izni veya süresiz çalışma izni başvurusunda adına çalışma izni başvurusu yapılan yabancının elektronik tebligat adresine,
- Bir işverene bağlı çalışacak yabancı adına yapılan çalışma izni başvurusunda işvereninin elektronik tebligat adresine sahip olması zorunludur.
Başvuruda eksik bilgi veya belgelerin tespit edilmesi hâlinde başvurunun değerlendirilmesi ertelenir. Eksikliklerin tamamlanması için başvuru sahibinden sistem üzerinden ve elektronik tebligat adresi aracılığıyla bilgi veya belge talep edilir. Bilgi veya belge eksikliklerinin tamamlanması, mücbir bir sebebin varlığının resmî bir makamdan belgelendirildiği hâller dışında otuz günü aşamaz. Otuz günlük süre bilgi ve belge talebinin yapıldığı tarihten itibaren başlar.
TURKUAZ KART
Yabancıya, Türkiye’de süresiz çalışma ve ikamet hakkı veren, ilgili mevzuat hükümlerine göre yabancının eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına ise ikamet hakkı veren belgeyi ifade eder.
ÇALIŞMA İZNİ MUAFİYETİ
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca resmî bir belge şeklinde düzenlenen ve geçerlilik süresi içinde yabancıya Türkiye’de çalışma izni almaksızın çalışma ve ikamet hakkı veren muafiyeti ifade eder.
ÇALIŞMA İZNİ SÜRESİNDE ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİK
15/10/2024 Tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’te önemli değişiklik yapılmıştır. Ekonomik, sosyo-kültürel ve teknolojik alanlar ile eğitim konularında Türkiye’ye önemli hizmet ve katkı sağlayabilecekleri ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca bildirilen yabancılar 6 aya kadar olan muafiyet süresi 3 yıla çıkarılmıştır