UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE TİCARETİ SUÇU
UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE TİCARETİ SUÇU
GENEL OLARAK
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 188. maddesinde düzenlenmiş olan Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Ticareti Suçu ele alınacak olup bu başlıkta uyuşturucu madde türleri, uyuşturucu madde ticaretinin cezası ve uyuşturucu madde ticaretinde tutuklama ve görevli mahkeme ele alınacaktır.
Uyuşturucu madde ticareti suçu, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin imali, ithali, ihracı, ülke içinde satılması, satışa arz edilmesi, başkalarına verilmesi (temin etme), sevk edilmesi, nakledilmesi, depolanması veya ticaret amacıyla satın alınması, kabul edilmesi ile işlenen seçimlik hareketli bir suçtur. Uyuşturucu madde satma suçu, uyuşturucu maddenin bir bedel karşılığında başkasına devredilmesini ifade eder.
Uyuşturucu veya UYARICI Madde Ticareti Suçu Seçimlik Hareketleri Olan Bir Suçtur
TCK’nun 188/3 maddesindeki uyuşturucu madde ticareti suçunun seçimlik hareketleri olan uyuşturucu maddenin satışı, satışa arzı, başkalarına verilmesi, sevki, nakli, depolanması ya da kazanç amacıyla satın alınması, kabul edilmesi veya bulundurulması hareketlerinden herhangi birinin yapılmış olması suçun tamamlanması için yeterlidir. Birden fazla seçimlik hareketin yapılmış olması birden fazla suçun oluştuğu anlamına gelmez, fiil tekliğini korur, yani fail tarafından birden fazla hareket yapılmış olsa da tek suç işlenmiş olur.
Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Türleri
Eroin, kokain, Marihuana, afyon, morfin, sentetik kannabinoid ve türevleri veya bazmorfin, tütün, alkol, ekstazi(ecstasy), esrar, bonzai, içe çekilen, LSD, GHB, bazı mantar türleri, ketamin, anabolik steroidler, metamfetamin, amfetamin ve taş(crack) bağımlılık yapan ve yasaklı maddelerdir.
Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Ticareti/Satışı Suçunun Cezası
TCK. 188/3 uyarınca uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ülke içinde satan, satışa arz eden, başkalarına veren, sevk eden, nakleden, depolayan, satın alan, kabul eden, bulunduran kişi, on yıldan az olmamak üzere hapis ve bin günden yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(Ek cümle: 18/6/2014 – 6545/66 md.) Ancak, uyuşturucu veya uyarıcı madde verilen veya satılan kişinin çocuk olması hâlinde, veren veya satan kişiye verilecek hapis cezası on beş yıldan az olamaz.
Metamfetamin toplum içerisinde kısaca MET olarak da bilinen kristal, tuz görünümlü tamamen sentetik – kimyasal olan uyuşturucu bir maddedir. Metamfetaminin cezası TCK 188/3 kapsamında 10 yıldan başlamakta olup iyi hal indirimi(1/6) ile birlikte alt sınır 8 yıl 4 ay olacaktır. Eroin ve kokainin cezası ise uyuşturucu madde ticareti suçunun işlenmesi halinde TCK 188/4 maddesinin uygulanması gerekecektir. Bu durumda ceza suçun basit haline göre ½ oranında arttırılacak ve verilecek cezanın alt sınırı 12 yıl 6 ay olacaktır. Metamfetamin kullanımı halinde kişilere TCK 191 maddesi çerçevesinde işlem yapılacaktır.
Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Ticareti/Satışı Suçunun Nitelikli Halleri
TCK188/4-a-b gereğince uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin eroin, kokain, morfin, sentetik kannabinoid ve türevleri veya bazmorfin olması ve bu fillerin okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına iki yüz metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi, hâlinde verilecek ceza yarı oranında artırılır.
Uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti suçu üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında, suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde, verilecek ceza bir kat artırılır.
Yine uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti suçunu tabip, diş tabibi, eczacı, kimyager, veteriner, sağlık memuru, laborant, ebe, hemşire, diş teknisyeni, hastabakıcı, sağlık hizmeti veren, kimyacılıkla veya ecza ticareti ile iştigal eden kişi tarafından işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Ticareti/Satışı Suçunda Tutuklama
Tutuklamanın gerçekleşmesi için, şüphelinin Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Ticareti suçunu işlediğine dair kuvvetli şüphenin varlığı ve Ceza Muhakemesi Kanunu 100. maddesindeki koşullardan birisinin olması gerekir. CMK madde 100/3-a-8 bendi gereğince bu suç tipi bir tutuklama nedeni olarak sayılmıştır. Dolayısıyla kuvvetli şüphenin varlığı olması halinde tutuklama gerçekleşebilir.Bu şartların gerçekleşmediği durumlarda şüpheli veya sanık tutuksuz yargılanır.
Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Ticareti/Satışı Suçunda Yetkili ve Görevli Mahkeme
Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Ticareti Suçu niteliği itibarıyla ağır ceza mahkemesinin görev alanına giren bir suç olduğu için soruşturulması bizzat Cumhuriyet Savcısı tarafından yapılır. Kovuşturulması şikayete tabi olmayıp re’sen kovuşturulur. TCK madde 188 kapsamında görevli ve yetkili mahkeme, suçun işlendiği yer Ağır Ceza Mahkemeleridir.
Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Ticareti/Satışı Suçunda Etkin Pişmanlık
TCK madde 192/1’de suçun işlendiği “resmi makamlar tarafından haber alınmadan önceki” etkin pişmanlık halini düzenlenmiştir. Buna göre, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarına iştirak etmiş olan kişi, resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, diğer suç ortaklarını ve uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin saklandığı veya imal edildiği yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin suç ortaklarının yakalanmasını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini sağlaması halinde, hakkında cezaya hükmolunmaz.
TCK madde 192/3’de ise suçun işlendiği “resmi makamlar tarafından haber alındıktan sonraki” etkin pişmanlık halini düzenlemiştir. Buna göre, bu suçlar haber alındıktan sonra gönüllü olarak, suçun meydana çıkmasına ve fail veya diğer suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kişi hakkında verilecek ceza, yardımın niteliğine göre dörtte birden yarısına kadarı indirilir.
Şüpheli veya sanık tarafından verilen her bilgi etkin pişmanlık kapsamında değildir. Etkin pişmanlık konusunda fail, samimi ve verdiği bilgilerin işe yarar nitelikte olması gerekmektedir. Failin verdiği bilgiler doğru, yapılan hizmet ve yardım sonuca etkili ve yararlı olmalıdır.